Lancaster in de nacht

3 mei 2022Categorie: Activiteit

77 jaar bevrijding

Het jaar 2020 ligt al weer ruim twee jaar achter ons, het zou een jaar worden van 75 jaar bevrijding. Maar alles wat er door wie dan ook op de planning stond om dit een gedenkwaardige inhoud te geven vielen stil door niets minder dan Covid-19 pandemie die vele slachtoffers eiste in binnen- en buitenland.

We schrijven nu het jaar 2022 en naar ik meen alle reden om alsnog de bevrijding te vieren, en de gebeurtenissen te herdenken die er aan vooraf gingen. Laten we daarom onze dankbaarheid tonen. Ieder zal dat op de voor diegene gepaste wijze tot uiting brengen.

Zelf ben ik enige jaren lid van de Historische Vereniging in Hoogkerk, en door mijn hobby intensief betrokken geraakt bij de Dodenherdenking van 4 mei en dan met name voor de slachtoffers van de vliegtuigcrash in het jaar 1944, voorafgaand aan de bevrijding.

Oorlogsindustrie
Nu 78 jaar na dato, was het wierdedorp Dorkwerd bijna van de kaart geveegd, door een raid van geallieerde vliegtuigen vanuit Zuid-Engeland voor een bombardementsvlucht naar de fabrieken van de oorlogsindustrie in Nazi-Duitsland.

In de nacht van 22 op 23 mei 1944 steeg van de basis East-Kirby ook een viermotorige Lancaster op. Het was de NE127 DX-J van het 57e Squadron van de RCAF [5e Gr.] en haar zevenkoppige crew voor een raid op Braunschweig in Duitsland, met aan boord een samengestelde Brits/Canadese bemanning. Het was een nieuwe machine met slechts vijf vlieguren op de teller, omdat hun eigen ‘kist’ in de hangar stond voor reparatie. Het werd geen succesvolle raid op Nazi-Duitsland, het reeds bij de kust onderschepte vliegtuig was al gespot bij het opstijgen van de basis in Zuid-Engeland.

Atlantikwall
De langs de Nederlandse kust aangelegde ‘Atlantikwall’ was voorzien van sterk geavanceerde radar van de Duitse Kriegsmarine en de luchtverdediging van de Luftwaffe. Op de ‘Tiger Stellung’ op het eiland Terschelling was een hele batterij mensen in de weer om alles te horen en zien wat er in het luchtruim bevond op weg naar Duitsland.

Al spoedig waren de nachtjagers van de Duitse Luftwaffe in de lucht om te verhinderen dat grote geallieerde bommenwerpers hus missie konden volbrengen. Een tweemotorige Messerschmith ME. 110 met aan boord drie bemanningsleden onderschepte een van de Lancasters vanuit zuidwestelijke richting. De bommenwerper dreigde neer te storten op de stad Groningen. Door heldhaftig handelen van de piloot, die de stad zag naderen, werd een grotere ramp voorkomen. Hij wist uit te zwenken naar links richting Dorkwerd, om daar brandend neer te storten tussen weilanden en boerderijen.

In de Duitse stad Freiburg vermeldt het Luftwaffe-archief in het zogenaamde Abschussrapport: 23-5-1944: ongeveer 5 km ten NW van de stad Groningen neergehaald: Britse Bommenwerper.

Zomaar een aantal feiten en gebeurtenissen van een dag en een nacht uit de vijf jaren van de Tweede Wereldoorlog boven Hoogkerk/Dorkwerd. We staan even stil bij het verschrikkelijk lot van de vijf bemanningsleden die hierbij direct om het leven kwamen en de bevrijding nooit hebben meegemaakt.

In herinnering aan hen werd op de algemene begraafplaats in Hoogkerk een duurzaam en waardevol monument opgericht als eerbetoon aan de achtergebleven families en uit respect voor de gevallenen die hun leven gaven voor onze vrijheid.

Dankbaar
De dankbaarheid aan met name de Hoogkerker bevolking bij de nabestaande Engelse/Canadese families is groot. Het motto was en is nog steeds ‘Thank God for The Dutch’ (God zij dank voor de Nederlanders). En op 4 mei is het ‘keep the memory alive’ (houd de herinnering levend), en dat geldt voor ieder die de vrijheid liefheeft, jong of oud. Het is een zegen om in vrede met elkaar te kunnen en mogen leven.

Uitnodiging: Het zou mooi zijn als zo veel mogelijk mensen de herdenking aanstaande 4 mei bijwonen: de bloemlegging op de Algemene Begraafplaats om 11:00 uur, en ook op 23 mei om 19:00 uur bij het monument in de wijk Reitdiep uit respect voor hun die het leven gaven voor onze vrijheid.

Graag wil ik eindigen met de  woorden uit Psalm 77:7: “‘k Zal gedenken, hoe voor dezen/ons de Heer heeft gunst bewezen.”

Bene Jonker, Hoogkerk.

Foto’s: Bene Jonker

Reacties